Ψυχαγωγούν, δίνουν χαρά και μαθαίνουν στα παιδιά να φροντίζουν την δική τους μελλοντική οικογένεια!
Από το «Μαμά, Μπαμπάς και Παιδιά»
Θυμάστε παλιά που μας έφερναν κούκλες-μωρά για δώρα; Όχι μόνο κούκλες, αλλά και τα ρούχα τους, μικροσκοπικά σερβίτσια φαγητού και αξεσουάρ φροντίδας, καροτσάκια, σκεπάσματα, και ό,τι θα μπορούσε να υποστηρίξει την περιποίηση της κούκλας -μωρού μας! Εδώ και χιλιετίες, οι παιδικές κούκλες δίνουν χαρά στα παιδιά, εξυπηρετώντας συγχρόνως πολλούς σκοπούς: Όχι μόνο την ψυχαγωγία, αλλά και την συντροφικότητα, την εκπαίδευση στην φροντίδα και το παιχνίδι ρόλων. Παλιά, ήταν πολύ φυσιολογικό να βλέπεις ένα μικρό κοριτσάκι να κουβαλά μια κούκλα και να προσποιείται ότι την ταΐζει, την ηρεμεί, της αλλάζει πάνα και την τυλίγει σε μια κουβερτούλα να κοιμηθεί. Τα κοριτσάκια έδιναν ονόματα στα «μωρά» τους, (τα «βάπτιζαν»), τα πάντρευαν, γίνονταν κουμπάρες, νονές, γιατροί τους…. Τόσο πολλοί ρόλοι εξασκούνταν μέσα από το παιγνίδι με την αγαπημένη κούκλα- μωρό.
Αυτή η προσομοίωση φροντίδας προς κάποιον άλλο ήταν ένα πολύτιμο αναπτυξιακό παιχνίδι και βοηθούσε το μικρό κορίτσι να εξασκηθεί στον ρόλο τον οποίο το 90% περίπου των γυναικών τελικά αναλαμβάνουν: την μητρότητα. Όλα αυτά με τον πιο ευχάριστο τρόπο, καθώς στα μικρά κορίτσια φαινόταν να αρέσει να παίζουν με τις κούκλες τους.
Στις μέρες μας, όμως, το δώρο μιας κούκλας-μωρού σε ένα κοριτσάκι, εκλαμβάνεται ως παρότρυνση προς την μητρότητα, το οποίο -στην σημερινή κοινωνία- θεωρείται «σοβαρό έγκλημα» και απαξίωση των ικανοτήτων του. Τολμάς να εμπνεύσεις ένα κορίτσι να γίνει… μητέρα; Θα αστειεύεσαι… Να σπαταλήσει εκεί το δυναμικό της; Να χάσει τον χρόνο της για να φροντίζει τους άλλους; Να χαραμίσει την ζωή της μεγαλώνοντας την επόμενη γενιά της ανθρωπότητας; Οι σύγχρονοι γονείς ζητούν εκπαιδευτικά παιγνίδια φιλοδοξώντας να γίνει το παιδί τους, όσο γίνεται πιο γρήγορα μικρός επιστήμονας, μηχανικός, γιατρός, τουρίστας, μάγειρας…τα πάντα εκτός από μητέρα ή σύζυγος. Θεωρούν πως με αυτό τον τρόπο προσφέρουν κάποια καλή υπηρεσία στο παιδί τους, κυρίως στο κορίτσι τους.
Πιστεύουμε ότι εδώ βρίσκεται το πρόβλημα. Έχουμε πάψει να αποδίδουμε αξία στη φροντίδα στην κοινωνία μας, ειδικά στην φροντίδα που προσφέρουν οι μητέρες.
Η Erica Komisar, ψυχαναλύτρια με πάνω από 25 χρόνια εμπειρίας στην ιδιωτική πρακτική, λέει ότι από την στιγμή που αποκτάς παιδιά αναλαμβάνεις αυτό που η ίδια αποκαλεί την «ιερή υποχρέωση της φροντίδας» τους. Αυτή απαιτεί χρόνο, θυσίες και «να είσαι εκεί», ειδικά κατά τα πρώτα τρία χρόνια της ζωής του παιδιού σου. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι μητέρες οφείλουν να είναι παρούσες κάθε λεπτό, ούτε να καλύπτουν όλες τις ανάγκες των παιδιών τους, αλλά χρειάζεται να είναι σταθερά διαθέσιμες και -μαζί με τους συζύγους τους- να γίνουν επιδέξιες στην φροντίδα τους. Το παιχνίδι με κούκλες διευκολύνει ένα μέρος αυτής της ικανότητας.
Κάποιοι δηλώνουν ότι βασικό συστατικό της ιδιότητας του ενήλικα είναι να μπορείς να φροντίζεις κάποιον άλλο. Όταν φροντίζεις έναν άλλο, σημαίνει ότι μπορείς να «βγαίνεις από τον εαυτό σου» και αυτό είναι σημείο ωριμότητας. Αν αυτό ισχύει, τότε υποτιμώντας την αξία της φροντίδας δημιουργούμε μια γενιά ανώριμων ανθρώπων, που δεν μεγαλώνουν ποτέ, δεν μαθαίνουν ποτέ να δίνουν σημασία στην ευημερία κάποιου άλλου, παρά μόνο στην δική τους και που είναι απρόθυμοι ή ανίκανοι να θυσιάσουν κάτι από τον εαυτό τους για την εξυπηρέτηση των άλλων.
Η Komisar παρατήρησε ακόμη αυτό που αποκαλεί «αποτυχία της κοινωνίας να δώσει αξία στην φροντίδα και στην οικογένεια πάνω από όλες τις άλλες πρακτικές». Τα αποτελέσματα είναι δυστυχή για αρκετούς ανθρώπους. Πολλοί νεαροί ενήλικες δεν έχουν καμία ανάμνηση από την ανατροφή τους, όταν ήταν παιδιά, δεν δίνουν προτεραιότητα στην απόκτηση παιδιών και όταν αποκτούν παιδιά, δεν είναι προετοιμασμένοι να κάνουν τις απαραίτητες θυσίες και να εκφράσουν την απαραίτητη ενσυναίσθηση που είναι αναγκαία για να τα φροντίσουν.
Άλλο ανησυχητικό γεγονός είναι ότι τα αγόρια ενθαρρύνονται πλέον να παίζουν με κούκλες, με σκοπό να αναπτύξουν και να αναλάβουν ρόλους ενσυναίσθησης. Τα κορίτσια, όμως, αποθαρρύνονται από την ίδια πράξη, ή ενθαρρύνονται να παίζουν με κούκλες, οι οποίες δεν είναι μωρά, αλλά περίεργες ή προκλητικές θηλυκές φιγούρες, που τα προσκαλούν να μιμηθούν την συμπεριφορά pop ειδώλων και πορνοστάρ, αντί για αυτή των μητέρων.
Η παρακμή της κούκλας
Η διακίνηση και η αγορά τέτοιων κούκλων είναι σημάδι παρακμής. Παραδείγματος χάριν, η σειρά κούκλων American Girl έφθασε να κυκλοφορήσει βιβλίο που διδάσκει νεαρά κορίτσια για την τρανσεξουαλικότητα και υποστηρίζει ότι «ο γιατρός μπορεί να προσφέρει φάρμακο για να καθυστερήσει τις αλλαγές στο σώμα σας» και «μπορείτε να εκτιμάτε το σώμα σας για όλα όσα σας επιτρέπει να βιώσετε, αλλά και να θέλετε να αλλάξετε ορισμένα πράγματα σε αυτό».
Όταν οι κούκλες έφτασαν να χρησιμοποιούνται για να προωθήσουν την παραμόρφωση του σώματος, είμαστε έτη φωτός μακριά από την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και της φροντίδας και πολύ κοντά στην δημιουργία ενός μανιωδούς ναρκισσισμού που εστιάζει έντονα στο «να είσαι ο αληθινός σου εαυτός». Δεν ενθαρρύνουμε τις κόρες μας να ανακαλύψουν την χαρά της αφοσίωσης και της προσφοράς στα παιδιά τους, αλλά να ακρωτηριάσουν το σώμα τους με τρόπους που μπορεί να τις αποκλείσουν μόνιμα από την απόκτηση παιδιών.
Ο φόβος των μωρών
Σήμερα, πολλές νεαρές γυναίκες αντιμετωπίζουν φόβους και ποικίλες δυσκολίες σχετικές με την μητρότητα. Ένα κοινό στοιχείο που τις χαρακτηρίζει είναι ότι δεν μεγάλωσαν με μωρά, με μικρότερα αδέλφια και δεν έχουν ιδέα πώς να φροντίσουν ένα μωρό. Λόγω της τάσης για μικρότερες οικογένειες, αυτές οι νεαρές γυναίκες δεν μεγάλωσαν μαζί με νεογέννητα, με βρέφη, για να μάθουν να τα φροντίζουν και να αναλαμβάνουν ευθύνες, ενώ πολλές από αυτές δεν είχαν καν την ευκαιρία να φροντίσουν μια κούκλα, λόγω της δυσφήμισης των κούκλων - μωρών. Δεν είναι λοιπόν περίεργο που φοβούνται τα μωρά.
Τί γνώμη έχετε; Έχουν σημασία όλα αυτά; Έχει σημασία αν η νέα γενιά δεν ανατρέφεται ώστε να «εκτιμά την ανατροφή και την οικογένεια πάνω απ' όλα»; Σήμερα, με την συναισθηματική αστάθεια των παιδιών σε υψηλότερα ποσοστά από ποτέ, τους εφήβους μόλις και μετά βίας να κατακτούν τις βασικές κοινωνικές δεξιότητες ενσυναίσθησης, τους νέους ενήλικες να σέρνονται στην σκέψη της γονεϊκότητας και τα μικρά κορίτσια να επιζητούν εναγώνια και να βουλιάζουν σε μια κουλτούρα φήμης, εγωισμού, απληστίας και μόδας, η απάντηση είναι: «Ναι, έχει σημασία η νέα γενιά να μάθει να εκτιμά την ανατροφή». Αυτά τα κορίτσια που παίζουν με τις περίεργες κούκλες και παρά την καθοδήγησή τους μακριά την μητρότητα από όλα, αυτές, όμως, θα είναι οι μητέρες του μέλλοντος.
Κάτι Όμορφο
Προς κάθε γενναία μαμά, η οποια θέλει να δωρίσει στο παιδί της μια κούκλα και κοιτάζει να διαλέξει ανάμεσα στην φτωχή προσφορά κούκλων-μωρών, της λέμε να σταθεί δυνατή. Μην αγοράζετε την αποκρουστική ή την προκλητική κούκλα που είναι στο ράφι, την οποία πιθανώς δεν θέλετε να μιμηθεί η κόρη σας. Περιμένετε και ψάξτε για κάτι όμορφο. Διεκδικείστε κάτι καλύτερο από τους κατασκευαστές κούκλων και δώστε αξία στις επιλογές σας.
Μην βιαστείτε να αγοράσετε το πρώτο διαφημισμένο κομμάτι παραμορφωμένου πλαστικού νέον, που είδατε στο ράφι. Χαρίστε κάτι στο παιδί σας για να ψυχαγωγηθεί, να χαρεί και να εμπνευσθεί. Αυτά τα Χριστούγεννα, αρνηθείτε να στείλετε το μήνυμα στην κόρη σας ότι η φροντίδα και η μητρότητα δεν έχουν σημασία, αλλά ότι έχουν. Στην πραγματικότητα, η ανθρωπότητα εξαρτάται από αυτές. Μην φοβηθείτε να γυρίσετε τον χρόνο πίσω στην δεκαετία, στην οποία ήσασταν παιδί. Στην περίπτωση των κούκλων, ίσως αυτό θα έπρεπε να γίνει για το καλό του παιδιού σας και του κόσμου ολόκληρου!