Αμερικανικό Κολλέγιο Παιδιάτρων: Μειώνοντας τους παραγόντες κινδύνου για την κατάθλιψη των εφήβων
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Το Αμερικανικό Κολέγιο Παιδιάτρων αναγνωρίζει ότι η εφηβική κατάθλιψη αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Τα πιο πρόσφατα επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 13% των νέων θα παρουσιάσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο μείζονος κατάθλιψης έως την ηλικία των 17 ετών. Αυτά τα καταθλιπτικά επεισόδια συνδέονται με αρνητικές συνέπειες και αργότερα κατά την ενηλικίωση. Εδώ περιλαμβάνονται οι ακαδημαϊκές δυσκολίες, η εμπλοκή σε επικίνδυνη συμπεριφορά, ο αυτοτραυματισμός και η αυτοκτονία. Σκοπός της παρούσης μελέτης είναι η παρουσίαση των αλλαγών στον τρόπο ζωής οι οποίες βασίζονται σε τεκμήρια και ενδέχεται να αποτρέψουν ή / και να μετριάσουν τα καταθλιπτικά επεισόδια μεταξύ των νέων.
Εισαγωγή.
Η εφηβεία αναμένεται να είναι μια περίοδος βέλτιστης υγείας, αλλά οι υψηλού κινδύνου συμπεριφορές στις οποίες οι έφηβοι επιλέγουν να συμμετέχουν είναι σημαντικοί παράγοντες που θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική, συναισθηματική και ακαδημαϊκή τους ευημερία. Πολλές μελέτες αποδεικνύουν τη συσχέτιση μεταξύ συμπεριφορών υψηλού κινδύνου και κατάθλιψης.
Η μείζονα κατάθλιψη είναι μια συνηθισμένη ψυχιατρική διάγνωση στην Αμερική και μπορεί να επηρρεάσει σοβαρά την ικανότητα ενός ατόμου να εκτελεί ακόμη και τις βασικές δραστηριότητες στη ζωή του. Δυστυχώς, ο επιπολασμός της μείζονος κατάθλιψης αυξάνεται, ιδιαίτερα μεταξύ των εφήβων. Τα τελευταία στοιχεία των ΗΠΑ (που δημοσιεύτηκαν το 2016) αποκάλυψαν ότι το 12,8% των εφήβων ηλικίας μεταξύ 12 και 17 ετών είχαν ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο, ενώ ο επιπολασμός ήταν υψηλότερος μεταξύ των εφήβων γυναικών (19,4%) σε σύγκριση με τους άνδρες (6,4%). Αυτό συγκρίνεται με τον πολύ χαμηλότερο επιπολασμό (4 - 5%), το 2006.
Η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λειτουργικές διαταραχές στα άτομα που έχουν προσβληθεί και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις σχολικές επιδόσεις των εφήβων, καθώς και τις σχέσεις τους με την οικογένεια και τους φίλους. Επιπλέον, η κατάθλιψη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονικού ιδεασμού, απόπειρες αυτοκτονίας και ολοκληρωμένες αυτοκτονίες.
Η κατάθλιψη είναι μια θεραπεύσιμη νόσος, αλλά υπάρχουν κάποιες ανησυχίες σχετικά με τη χρήση των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων στους εφήβους, δεδομένης της συνεχιζόμενης ανάπτυξης του εγκέφαλου των εφήβων. Επιπλέον, η χρήση αντικαταθλιπτικών σε εφήβους έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Η φαρμακευτική αγωγή έχει λοιπόν τη θέση της προκειμένου κυρίως για μέτρια έως σοβαρή κατάθλιψη, υπάρχουν όμως γνωστοί παράγοντες κινδύνου για την εφηβική κατάθλιψη που εάν γίνει προσπάθεια αποφυγής τους, αυτή συμβάλλει στην πρόληψη της νόσου.
Γίνεται προσπάθεια σε αυτή την έκθεση να παρουσιαστούν μερικές από τις έρευνες που τεκμηριώνουν τους γνωστούς προστατευτικούς παράγοντες.
Καλή επικοινωνία με την οικογένεια
Η οικογένεια αποτελεί το θεμέλιο κάθε σταθερής κοινωνίας και η επιστημονική έρευνα αποδεικνύει ότι όλα τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν καλύτερη υγεία και ευεξία όταν αποτελούν μέρη μιας υγιούς πυρηνικής οικογένειας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα από την The National Longitudinal Study on Adolescent Health, "Η σχέση παιδιών-γονέων-οικογενειών και η καλή επικοινωνία των παιδιών στο σχολικό περιβάλλον είναι προστατευτική για την εμφάνιση οποιασδήποτε συμπεριφοράς θέτει σε κινδύνο την υγεία των παιδιών." Επιπλέον : "Εκτός από τη σχέση παιδιών-γονέων-οικογενειών, καμία άλλη μεταβλητή του οικογενειακού περιβάλλοντος δεν προστατεύει τόσο αποτελεσματικά από την εφηβική αυτοκτονία . Οι συγγραφείς ορίζουν τη σχέση παιδιών-γονέων-οικογενείας ως "την εγγύτητα με τη μητέρα ή / και τον πατέρα, την αίσθηση της φροντίδα από τη μητέρα ή / και τον πατέρα, την ικανοποίηση από τη σχέση με τη μητέρα ή / και τον πατέρα, την αίσθηση της αγάπης και της επιθυμίας των μελών της οικογένειας του ενός για τον άλλο".
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για την ενίσχυση της οικογενειακής ενότητας. Σε αυτούς περιλαμβάνονται τα οικογενειακά γεύματα, οι οικογενειακές καθημερινές εργασίες ,η κοινή συμμετοχή σε εθελοντική εργασία, οικογενειακές εκδρομές και άλλα που οι γονείς έχουν υποχρέωση να ακολουθήσουν για να θέσουν τα θεμέλια για μια ζωντανή και υποστηρικτική οικογενειακή σχέση.
Οικογενειακά γεύματα
Η έρευνα αποδεικνύει πολλά οφέλη για τις οικογένειες που παίρνουν από κοινού τα γεύματά τους, ειδικά ώς προς την προστασία των εφήβων από άσχημες ή υψηλού κινδύνου συμπεριφορές, όπως και την κατάθλιψη.
Μια μεγάλη μελέτη που αφορούσε πάνω από 99.000 εφήβους Γυμνασίου και Λυκείου σε 25 πολιτείες σε ολόκληρη την Αμερική διαπίστωσε ότι υπήρξε σταθερή και θετική συσχέτιση μεταξύ της συχνότητας των οικογενειακών δείπνων και της ψυχολογικής ανάπτυξης και ολοκλήρωσης του εφήβου. Το αντίθετο ήταν επίσης αληθινό, οι έφηβοι που είχαν λιγότερες ευκαιρίες να καθίσουν όλοι μαζί στο οικογενειακό τραπέζι είχαν περισσότερες πιθανότητες να συμμετάσχουν σε όλες τις δραστηριότητες υψηλού κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης κατάθλιψης, αυτοκτονικής σκέψης και συμπεριφοράς.
Οι επαγγελματίες υγείας οφείλουν να ενθαρρύνουν τους γονείς να επιδιώκουν τα οικογενειακά γεύματα όσο πιο συχνά γίνεται, αρχίζοντας από τη βρεφική ηλικία, για να διαμορφώσουν καλές συνήθειες που θα ωφελήσουν μακροπρόθεσμα κάθε μέλος της οικογένειας.
Υγιεινή διατροφή
Η διατροφή έχει προφανώς σημαντικό ρόλο στη σωματική υγεία, αλλά περαιτέρω έρευνα αξιολογεί τον ρόλο που διαδραματίζει η διατροφή και στην ψυχική υγεία. Για παράδειγμα στα άτομα με κατάθλιψη έχουν παρατηρηθεί συχνά χαμηλότερα επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, καθώς και ανεπάρκειες φυλλικού οξέος, βιταμίνης Β12, σιδήρου, ψευδαργύρου και σεληνίου.
Μια μελέτη που εξέτασε συγκεκριμένα τις δίαιτες σε εφήβους με κατάθλιψη, διαπίστωσε ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση ανθυγιεινών και επεξεργασμένων τροφών συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο αυτοαναφερόμενης συμπτωματικής κατάθλιψης από τους εφήβους.
Ένας από τους πιθανούς τρόπους με τους οποίους η διατροφή εμπλέκεται στην ψυχική υγεία σχετίζεται με τις οδούς της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, ενός νευροδιαβιβαστή που είναι απαραίτητος για την αίσθηση της ευτυχίας και της ψυχικής ολοκλήρωσης.
Σεξουαλική Αποχή και εγκράτεια
Από μόνη της η ενεργός εφηβική σεξουαλική δραστηριότητα έχει αναγνωριστεί ως ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη χαμηλής αυτοεκτίμησης, μείζονος κατάθλιψης και απόπειρας αυτοκτονίας. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα από τη πρώτη φάση της National Longitudinal Study of Adolescent Health, οι ερευνητές ανέλυσαν ποικίλους δυνητικούς συσχετισμούς μεταξύ μοντέλων συμπεριφοράς και: κατάθλιψης, αυτοκτονικών σκέψεων και απόπειρας αυτοκτονίας. Το αποτέλεσμα είναι πως:
«Σε σύγκριση με τους νέους που απέχουν από τις επικίνδυνες συμπεριφορές, η συμμετοχή σε οποιοδήποτε από τα επόμενα: κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα και / ή σεξουαλική δραστηριότητα συσχετίστηκε με σημαντικά αυξημένες πιθανότητες κατάθλιψης, αυτοκτονικού ιδεασμού και απόπειρες αυτοκτονίας».
Περιορισμός στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Αρκετές μελέτες καταδεικνύουν τη σχέση μεταξύ της αυξημένης χρήσης της οθόνης και της κατάθλιψης.
Μια μελέτη από τον Καναδά αξιολόγησε 2482 νέους Γυμνασίου και Λυκείου και κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: « Τα ηλεκτρονικά παιγνίδια, η χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, αλλά όχι η τηλεθέαση, συνδέονται με σοβαρότερα καταθλιπτικά συμπτώματα ... Ο χρόνος που δαπανάται μπροστά στην οθόνη μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου ή δείκτη άγχους και κατάθλιψης στους εφήβους.
Έχει προταθεί ένας νέος όρος για να περιγράψει τη σχέση μεταξύ της αυξημένης χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης και κατάθλιψης - " η κατάθλιψη του Facebook". Επειδή η κοινωνική αποδοχή από τους συνομηλίκους τους είναι τόσο σημαντική για τους περισσότερους εφήβους, βλέποντας τους άλλους στο διαδίκτυο να έχουν μεγαλύτερο υλικό πλούτο ή περισσότερα "likes" από αυτούς, αναπτύσσουν καταθλιπτικά συμπτώματα.
Η ενημέρωση και η εκπαίδευση των εφήβων ως προς τη σχέση μεταξύ της αυξημένης έκθεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και της κατάθλιψης μπορεί να τους βοηθήσει ώστε να κάνουν καλύτερες επιλογές ψυχαγωγίας.
Εθελοντισμός
Ο εθελοντισμός έχει να δώσει πολλά στον έφηβο που προσφέρεται να βοηθήσει αυτούς που έχουν ανάγκη και σε αυτά ανήκουν κυρίως η αίσθηση της αποδοχής και της επικοινωνίας με την κοινότητα, αλλά και η αίσθηση ψυχικής πληρότητας.
Μιά μεταανάλυση 40 μελετών του 2013 οδήγησε στο συμπέρασμα πως "ο εθελοντισμός είχε ευνοϊκές επιπτώσεις στην κατάθλιψη, στην ικανοποίηση από τη ζωή, στην ευημερία, αλλά όχι στη σωματική υγεία των εθελοντών".
Ο εθελοντισμός βοηθά τους εφήβους να αναπτύξουν την έννοια της ύπαρξης σκοπού για τη ζωή τους ενώ συγχρόνως τους δίνει την πληροφορία πως έχει νόημα η παρουσία τους, στοιχεία αμφότερα προστατευτικά για την εφηβική κατάθλιψη.
Θρησκευτικές Δραστηριότητες
Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι η συμμετοχή του νέου σε θρησκευτικές δραστηριότητες συμβάλλει στη μείωση της πιθανότητας συμμετοχής του σε συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, ιδεασμό αυτοκτονίας και απόπειρες αυτοκτονίας.
Μια βιβλιογραφική ανασκόπηση το 1995 οδήγησε στο ότι "η θρησκευτικότητα συνδέεται θετικά με τις κοινωνικές αξίες και τις εποικοδομητικές συμπεριφορές ενώ σχετίζεται αρνητικά με τον αυτοκτονικό ιδεασμό, τις απόπειρες αυτοκτονίας, την κατάχρηση ουσιών, την πρόωρη σεξουαλική δραστηριότητα και την εγκληματικότητα".
Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σε μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, διαπίστωσε ότι παρά το ότι η κατάθλιψη μειιώνει τη συμμετοχή του εφήβου στις δραστηριότητες της εκκλησίας, σε βάθος χρόνου εκδηλώνεται μια προστατευτική δράση της συμμετοχής στη ζωή της εκκλησίας ως προς την εκδήλωση κατάθλιψης και ώς προς την πορεία της ήδη εκδηλωμένης κατάθλιψης.
Επαρκής ύπνος
Η σχέση ανάμεσα στον κακό ύπνο και την κατάθλιψη αναγνωρίζεται σαφώς εδώ και πολλά χρόνια και η πρόσφατη βιβλιογραφία εξακολουθεί να δίνει νέα στοιχεία στην κατανόηση αυτής της σχέσης.
Ο ύπνος είναι η περίοδος κατά την οποία ο εγκέφαλος εμπαιδώνει τις μαθησιακές εμπειρίες της ημέρας και μπορεί επίσης να είναι ο χρόνος κατά τον οποίο καθαρίζεται από τοξίνες.
Οι εφηβικοί εγκέφαλοι παρουσιάζουν ταχεία ανάπτυξη και αλλαγές, οπότε ο ύπνος είναι ακόμη πιο σημαντικός κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ωστόσο, οι έφηβοι υποφέρουν από ανεπαρκή ύπνο λόγω των σχολικών προγραμμάτων, της φυσιολογικά καθυστερημένης έναρξης της απελευθέρωσης μελατονίνης (ορμόνης που βοηθά στην επέλευση του ύπνου), καθώς και των αυξημένων περιβαλλοντικών ερεθισμάτων που προκύπτουν από τη χρήση κινητών τηλεφώνων, υπολογιστών και τηλεοράσεων που βρίσκονται στο υπνοδωμάτιο.
Σε μια προσπάθεια να προσδιοριστεί αν τα προβλήματα ύπνου συμβάλλουν στην κατάθλιψη των εφήβων ή αποτελούν ένα ακόμη σύμπτωμα της κατάθλιψης, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια μετα-ανάλυση 23 μελετών που έδειξε ότι η «διαταραχή του ύπνου δρα ως πρόδρομος στην ανάπτυξη της κατάθλιψης».
Η δε συμβολή των ηλεκτρονικών μέσων εμφανίζεται σαφώς σε μια μελέτη 362 εφήβων ηλικίας μεταξύ 12 και 17 ετών που ερωτήθηκαν σχετικά με την κατοχή και τη χρήση smartphone και άλλων ηλεκτρονικών μέσων. "Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων συσχετίστηκε αρνητικά με τη διάρκεια του ύπνου και θετικά με τις δυσκολίες του ύπνου, οι οποίες με τη σειρά τους σχετίζονταν με συμπτώματα κατάθλιψης"
Είναι λοιπό σημαντικό να γνωρίζουν οι έφηβοι και οι γονείς τους τη σημασία του επαρκούς ύπνου (9 ώρες/νύχτα για τους περισσότερους εφήβους) και τις προυποθέσεις του υγιεινού ύπνου στις οποίες περιλαμβάνεται η αποχή από τα ηλεκτρονικά μέσα για τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο, και η απομάκρυνση όλων των ηλεκτρονικών μέσων από το υπνοδωμάτιο του εφήβου
Άσκηση και δραστηριότητες στο φυσικό περιβάλλον
Πολλοί άνθρωποι αναγνωρίζουν από διαίσθηση τα οφέλη της άσκησης και της βόλτας έξω από το σπίτι. Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η άσκηση μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης στους εφήβους. Μια μετα-ανάλυση 30 μελετών που αξιολόγησαν την συμμετοχή παιδιών και εφήβων σε αθλητικές δραστηριότητες βρήκε στα παιδιά αυτά βελτιωμένη αυτοεκτίμηση, κοινωνική ένταξη καθώς και λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης.
Τα σχήματα άσκησης έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία της εφηβικής κατάθλιψης
Δεδομένου ότι τα οφέλη της άσκησης για τη σωματική υγεία είναι γνωστά, εκτός αν υπάρχει ιατρική αντένδειξη, οι επαγγελματίες υγείας είναι καλό να ενθαρρύνουν την άσκηση ως πιθανό προληπτικό μέτρο για την κατάθλιψη των εφήβων, καθώς και ως επιπρόσθετο μέρος της γενικής βελτίωσης της υγείας.
Μαθαίνουμε να είμαστε ευγνώμονες για ό,τι καλό έχουμε
Η ψυχική υγεία έχει βρεθεί πως βελτιώνεται πολύ όταν ο άνθρωπος θυμάται και χαίρετε για ό,τι καλό έχει στη ζωή του. Ως μέρος του θεραπευτικού σχήματος για τη θεραπεία της εφηβικής κατάθλιψης, οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να ενθαρρύνουν τους ασθενείς τους να διατηρούν ένα αρχείο ευγνωμοσύνης, στο οποίο θα καταγράφουν καθημερινά από ένα έως τρία πράγματα για τα οποία είναι ευγνώμονες.
Συμπέρασμα: Υπάρχουν πολλαπλές επεμβάσεις που μπορούν να γίνουν και να βοηθήσουν στην πρόληψη της κατάθλιψης των εφήβων, ενώ πολλές από αυτές τις παρεμβάσεις μπορούν να ενσωματωθούν στο θεραπευτικό σχήμα του ήδη πάσχοντος καταθλιπτικού εφήβου και να μετριάσουν τις καταθλιπτικές του τάσεις.
Πηγή: acpeds.org
Συνοπτική απόδοση για «Μαμά,Μπαμπάς, Παιδιά».
Ετικέτες: Ψυχολογικές Διαταραχές