Το Μεγάλο Κρανοβούνιο Ροδόπης, ένα από τα πολλά χωριά της Θράκης που παλεύουν για να παραμείνουν έστω «μικρά», με την πλειοψηφία των κατοίκων να είναι πλέον ηλικιωμένοι
Από 90.000 έως 160.000 επιπλέον κατοίκους χρειάζεται η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, να εγκατασταθούν μόνιμα στην περιοχή, για να παραμείνει στα ίδια με το 2021 ο πληθυσμός το 2053, σύμφωνα με τον καθηγητή Κωνσταντίνο Ζαφείρη
Σε 30 χρόνια, θα έχουμε 1.800.000 λιγότερους Έλληνες, εάν συνεχιστεί η ετήσια αναλογία 60.000 περισσότερων θανάτων από τις αντίστοιχες γεννήσεις, προειδοποίησε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Δημογραφίας και διευθυντής Ερευνών του ΙΔΕΜ Βύρων Κοτζαμάνης
Ο επιστήμονας υπογράμμισε ότι πρέπει να υπάρξουν γενναίες πολιτικές από την ελληνική Πολιτεία και καμπάνια επιστροφής Θρακιωτών από τη «δεξαμενή» του εξωτερικού. «Όλοι βλέπουν μία Ανατολική Μακεδονία & Θράκη που πεθαίνει, που δεν έχει μέλλον για τα παιδιά της. Πρέπει να πάρουμε μέτρα κι έπρεπε να τα πάρουμε πριν 20 χρόνια. Είναι αργά, αλλά εάν δεν τα πάρουμε τώρα, η ΑΜΘ δεν έχει κανένα μα κανένα μέλλον», υπερθεμάτισε χαρακτηριστικά
Στην επίσημη απογραφή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για το 2011 η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης μετρούσε 608.182 κατοίκους. Μόλις 10 χρόνια μετά, η απογραφή του 2021 καταμέτρησε 562.201 κατοίκους. Η εκτίμηση για την απογραφή του 2031 μάς βρίσκει κάτω από το μισό εκατομμύριο.Η κατάσταση είναι εξαιρετικά δυσοίωνη σε κωμοπόλεις και χωριά, ενώ στα απομακρυσμένα χωριά φαίνεται πως η μάχη για την επιβίωση έχει χαθεί προ πολλού. Χαρακτηριστικό είναι πως στη Θράκη, την τελευταία δεκαετία υπάρχουν μικρές κοινότητες που η αναλογία θάνατοι προς γεννήσεις, είναι 40 θάνατοι προς μόλις 1 γέννηση! Κι εάν τα παραπάνω είναι δικές μας εκτιμήσεις βάσει επίσημων στοιχείων, όσα ακολουθούν αποτελούν επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις διακεκριμένων δημογράφων της χώρας μας, οι οποίοι προειδοποιούν για το ίδιο το υπαρξιακό μέλλον της Θράκης και συνολικά της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, όπως αναπτύχθηκαν σε συζήτηση με θέμα «Δημογραφικό στο Προσκήνιο: Η Ελλάδα και η ΑΜΘ στο Σταυροδρόμι των Εξελίξεων», στο πλαίσιο του 2ου Αναπτυξιακού Συνεδρίου «Regional Growth Conference» Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, που διοργανώθηκε πρόσφατα με μεγάλη επιτυχία στην πόλη μας.
Το μεγαλύτερο εθνικό μας πρόβλημα, ακόμη πιο οξύ στην ΑΜΘ
Ο καθηγητής του τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Κωνσταντίνος Ζαφείρης έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά: «τόσο σε εθνικό όσο σε περιφερειακό επίπεδο, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα είναι το δημογραφικό, ειδικά σε περιοχές όπως η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, οι οποίες βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση».Αναφορικά με την παρούσα κατάσταση, είπε χαρακτηριστικά: «αν με ρωτούσατε πριν μερικά χρόνια, θα έλεγα ότι η Κομοτηνή οδεύει προς τα βράχια. Πλέον, λέω ότι η Κομοτηνή είναι πάνω στα βράχια». Χαρακτήρισε εθνικά αλλά και περιφερειακά το πρόβλημα οξυμένο, αλλά παρατήρησε ότι στην ΠΑΜΘ «είναι ακόμη πιο οξυμένο».
Χρειαζόμαστε «ένεση» δημογραφικής επιβίωσης
Χαρακτηριστική της δυσμενούς κατάστασης στην οποία βρίσκεται ο τόπος μας, ήταν η πρωτογενής μελέτη που παρουσίασε ο επιστήμονας, αναφορικά με το πόσους νέους κατοίκους χρειαζόμαστε στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη (όχι γεννήσεις), για να διατηρήσουμε τον ίδιο πληθυσμό το 2053.Ανέλυσε: «εάν δεν εφαρμοστεί καμία δημογραφική και οικογενειακή πολιτική για την Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, για να μείνει ο πληθυσμός μας περίπου ίδιος όπως είναι σήμερα, έως το 2053 χρειαζόμαστε 160.000 ανθρώπους να εγκατασταθούν στην περιοχή. Εάν εφαρμοστούν ορισμένες πολιτικές χρειαζόμαστε 130.000 ανθρώπους. Εάν τα πάμε κάπως καλά, χρειαζόμαστε 110.000. Εάν τα πάμε περίφημα χρειαζόμαστε 90.000».
Πολιτικές πρωτοβουλίες (χθες)
Τί δείχνουν τα παραπάνω νούμερα; «Την απόλυτη ανάγκη άσκησης σαφούς πολιτικής», απάντησε ο Κωνσταντίνος Ζαφείρης. Ως λύση, εκτός από τις δυναμικές πολιτικές στήριξης της οικογένειας, κατέθεσε στον δημόσιο διάλογο την ανάγκη επιστροφής των Θρακιωτών του εξωτερικού. «Αυτή είναι μία πολύ καλή δεξαμενή, αλλά για να γίνει αυτό χρειάζεται οικονομική ανάπτυξη», ξεκαθάρισε με ρεαλισμό.Πολύ απλά, για να επιστρέψουν νέοι στην περιοχή από το εξωτερικό, χρειάζεται στη Θράκη να υπάρχουν δουλειές, να συμβούν παρεμβάσεις στην τοπική οικονομία, να μειωθεί συνολικά το κόστος ανατροφής παιδιών/εφήβων/νέων, να υποστηριχτεί ολιστικά η οικογένεια, να αναβαθμιστούν οι δημόσιες υποδομές. Στο μεσοδιάστημα, παρατήρησε: «Η Θράκη της υπαίθρου έχει εξαφανιστεί – πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να προκαλέσουμε την αγροτική ανάπτυξη, για να συγκρατήσουμε όσο περισσότερους νέους μπορούμε».
Οι ντόπιοι προετοιμάζουν τα παιδιά τους… για μετανάστευση
Αντικρίζοντας την αλήθεια κατάματα, καθ’ υπερβολή βέβαια τοποθετούμενος για να υπερθεματίσει το επιχείρημά του, ο επιστήμονας τόνισε: «πόσοι ντόπιοι δεν προετοιμάζουν τα παιδιά τους να φύγουν από την Ανατολική Μακεδονία & Θράκη; Κανένας! Όλοι βλέπουν μέσα σε ένα πολύ δυσμενές κοινωνικο-οικονομικό κλίμα».«Όλοι βλέπουν μία Ανατολική Μακεδονία & Θράκη που πεθαίνει, που δεν έχει μέλλον για τα παιδιά της. Πρέπει να πάρουμε μέτρα κι έπρεπε να τα πάρουμε πριν 20 χρόνια. Είναι αργά, αλλά εάν δεν τα πάρουμε τώρα, η ΑΜΘ δεν έχει κανένα μα κανένα μέλλον», προειδοποίησε χαρακτηριστικά ο Κωνσταντίνος Ζαφείρης.
Ο μισός ελληνικός πληθυσμός στο 2% της Ελλάδας
Στο πλαίσιο της ίδιας συζήτησης, ο καθηγητής Δημογραφίας και διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών & Μελετών (ΙΔΕΜ) Βύρων Κοτζαμάνης παρουσίασε πρωτογενή έρευνα, στην οποία αποτυπώνεται με αριθμούς το μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα της ευρύτερης περιοχής.Μεταξύ των βασικών στοιχείων που ανέδειξε ήταν τα εξής: Υπερσυγκέντρωση του μισού πληθυσμού της χώρας στο 2% της εδαφικής επιφάνειας (λεκανοπέδιο Αττικής). Μείωση γονιμότητας στις γενιές μετά το 1960 και μεγάλη μείωση κυρίως μετά το 1980. Μείωση γάμων, αύξηση διαζυγίων, γενικότερη αλλαγή της δομής των νοικοκυριών. Σημαντικές διαφοροποιήσεις σε περιφερειακό επίπεδο όλων των δημογραφικών δεικτών.
60.000 λιγότεροι κάθε χρόνο οι Έλληνες
Συνολικά για την Ελλάδα, ενημέρωσε πως κάθε χρόνο πλέον στη χώρα μας έχουμε 60.000 περισσότερους θανάτους από γεννήσεις. Επομένως, εάν δεν κάνουμε τίποτα, για τα επόμενα χρόνια – και δεν υπολογίσουμε τη μετανάστευση – ο πληθυσμός σε 10 χρόνια θα έχει μειωθεί κατά 600.000, άρα σε 30 χρόνια κατά 1.800.000. Μάλιστα, μιλώντας για την επαρχία και συγκεκριμένα για την Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, ο Β. Κοτζαμάνης παρατήρησε πως υπάρχουν Δήμοι κυρίως σε Δράμα και Έβρο, που σε κοινότητες υπάρχουν ακόμη και 40 θάνατοι προς 1 γέννηση!Παράλληλα, ο πληθυσμός όχι απλώς θα μειώνεται, αλλά το «ισοζύγιο» νέων-ηλικιωμένων, θα γέρνει ολοένα περισσότερο προς τους ηλικιωμένους, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μίγμα για άλλα προβλήματα που θα βρούμε μπροστά μας, οικονομικής φύσης, ιδίως γύρω από το ασφαλιστικό/συνταξιοδοτικό. «Δεν μπορούμε να ανατάξουμε δημογραφικά τη χώρα μας, εάν δεν ανατάξουμε δημογραφικά την περιφέρεια», ξεκαθάρισε. Υπογράμμισε, καταληκτικά, πως δεν χρειάζονται απλώς μέτρα, αλλά μέτρα που θα αποδώσουν και για να αποδώσουν πρέπει να είναι πολύ σημαντικά.
Αναγνωρίζουν το πρόβλημα οι Έλληνες
Τέλος, ο διευθυντής Περιεχομένου διαΝΕΟσις Ηλίας Νικολαΐδης παρουσίασε έρευνα για το δημογραφικό, με έμφαση στις προτεραιότητες των οικογενειών. Χαρακτηριστικό είναι πως κι οι ίδιοι οι Έλληνες, όταν ερωτώνται για τα μείζονα προβλήματα που απειλούν τη χώρα μας, 4 στους 10 απαντούν – σε ερώτηση πολλαπλών επιλογών – το δημογραφικό. Στην πρώτη θέση συναντάμε συγκεντρωτικά την οικονομία, που είναι ένα πρόβλημα πιο άμεσο στην καθημερινότητα του πολίτη.Όσο για τους λόγους που αποφεύγουν οι Έλληνες να κάνουν παιδιά, οι περισσότεροι επικαλούνται την οικονομία, όμως δεν είναι μόνο αυτό: η δυσκολία συνδυασμού επαγγελματικής-οικογενειακής ζωής ιδίως για τις γυναίκες, οι φόβοι των νέων ζευγαριών για το μέλλον της ανθρωπότητας, η σύγχρονη κουλτούρα κι άλλοι παράγοντες επίσης έχουν ισχυρή θέση στο «τραπέζι».Τον συντονισμό της συζήτησης είχε ο αρχισυντάκτης εφημερίδας «Πελοπόννησος» και συντονιστής Peloponnisos FM 103,9 Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος. Διοργανωτές του 2ου RGC ΠΑΜΘ ήταν η εφημερίδα «Χρόνος» και η εφημερίδα «Πελοπόννησος», με συνδιοργανωτές το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης.
Πηγή: xronos.gr