(†) π. Συμεών Κραγιόπουλος: Οι επιρροές των καταβολών και των βιωμάτων στο παιδί
Από την πρώτη στιγμή που συλλαμβάνεται το παιδί, από εκείνη κιόλας τη στιγμή τίθενται οι καταβολές του ανθρώπου ο οποίος θα παρουσιασθεί έπειτα. Από εκείνη την πρώτη στιγμή δημιουργείται η δομή της υπάρξεώς του. Και από αυτή τη στιγμή αρχίζουν τα βάσανα του ανθρώπου. Καμιά φορά λέμε: «Τι ξένοιαστα που είναι τα παιδιά!» Όταν θα έχουν μεγαλώσει αρκετά, τα ζηλεύουμε, που είναι ξένοιαστα, τα ζηλεύουμε, που είναι χωρίς βάσανα, και θα θέλαμε κι εμείς να βρεθούμε στη δική τους ηλικία και να είμαστε απαλλαγμένοι από τις φροντίδες που μας απασχολούν. Και όμως, τα βάσανα του παιδιού αρχίζουν όχι απλώς αφού μεγαλώσει αρκετά, αλλά από την πρώτη στιγμή της υπάρξεώς του, της παρουσίας του.
Έχει μεγάλη σημασία με τι καταβολές ήλθε στην ύπαρξη ένα παιδί. Είναι η δομή του, το θεμέλιό του, είναι η βάση της υπάρξεώς του αυτές οι καταβολές, οι οποίες συγκροτούν την ύπαρξη αυτή, τον άνθρωπο αυτό, την αρχική άμορφη μάζα. Έχει μεγάλη σημασία επομένως ποιες είναι οι καταβολές του παιδιού, ποια είναι η δομή του, ποιο είναι το θεμέλιό του, ποια είναι η όλη συγκρότησή του στην κοιλιά της μάνας του. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Κατά το εννιάμηνο, που το παιδί μένει εκεί μέσα, όλο αυτό το διάστημα το παιδί δεν τα περνάει και τόσο καλά, όσο νομίζουμε.
Πολλά βάσανα της μάνας, ακόμη και του πατέρα, τα ζει και αυτό, το καημένο. Δηλαδή, η όλη ψυχική κατάσταση της μητέρας επηρεάζει και το έμβρυο. Η όλη ψυχική κατάσταση του πατέρα επηρεάζει επίσης και το έμβρυο. Όταν ο πατέρας, ή πρωτίστως, όταν η μητέρα είναι ένας νευρωτικός άνθρωπος, είναι εντελώς αδύνατο να μην επηρεαστεί αυτή η άμορφη μάζα που είναι εκεί μέσα.
Είναι μεν άμορφη μάζα, αλλά είναι ο άνθρωπος αυτός ο οποίος θα ζήσει αιωνίως. Δεν θα είναι ένας άλλος άνθρωπος αυτός που θα ζήσει αιωνίως, αλλά αυτή η άμορφη μάζα. Αν αναγεννηθεί, θα αναγεννηθεί αυτή η μάζα, αυτή η ύπαρξη, και όχι κάποια άλλη, η οποία θα γίνει ένας άλλος άνθρωπος. Θα αναγεννηθεί αυτός ο ίδιος ο άνθρωπος, ο οποίος μέσα εκεί πολλές φορές επηρεάζεται βαθύτατα άλλοτε προς το καλό και άλλοτε προς το κακό. Διότι μπορεί να επηρεαστεί και προς το καλό από την πληρότητα, από την ισορροπία που έχει η μητέρα, από τη χαρά, από την ελπίδα, από την πίστη που έχει η μητέρα. Όχι ότι μεταδίδει πίστη στο παιδί, αλλά μια πιστή μητέρα αισθάνεται ασφάλεια, έχει βεβαιότητα εσωτερική, έχει ειρήνη, και όλα αυτά τα βιώματά της έχουν ανάλογη αντανάκλαση στο παιδί.
Μολονότι, κατά την επιστήμη, το παιδί έχει μια αυτοτέλεια, έχει μια αυτοτελή ζωή, και τα πάντα φιλτράρονται δια μέσου ενός φίλτρου – και το αίμα ακόμη, που πάει στο παιδί, δεν είναι αυτό το ίδιο το αίμα της μητέρας, αλλά φιλτράρεται και γίνεται, τρόπον τινά, ένα αλλιώτικο αίμα, καθαρό – παρά ταύτα όμως όλα αυτά τα βιώματα, είτε καλά είτε άσχημα, που ζει η μητέρα, περνούν και επηρεάζουν και το έμβρυο. Αυτό έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο για τις μητέρες που βρίσκονται σε κατάσταση κυοφορίας σήμερα ή θα βρεθούν αύριο, αλλά έχει μεγάλη σημασία για όλους μας. Διότι βιώματα ή άλλα πράγματα αόριστα και ανεξήγητα, που υπάρχουν μέσα μας και μας βαρύνουν και δημιουργούν μερικές φορές καταστάσεις ανεξήγητες, μελαγχολικές κτλ., δεν αποκλείεται να έχουν τη ρίζα τους και να αρχίζουν από την εποχή εκείνη που ήμασταν εκεί μέσα στο σκοτάδι, στην κοιλιά της μάνας μας.
Έτσι πολλά πράγματα από αυτά που καμιά φορά ζει κανείς, που νιώθει δηλαδή πως κάτι τον δένει, κάτι τον φυλακίζει κυριολεκτικά, κάτι δημιουργεί μέσα του μια σκοτεινή κατάσταση, και δεν ξέρει τι του συμβαίνει, πολλά από αυτά, αν όχι όλα, μπορεί να προέρχονται από τον σκοτεινό θάλαμο της μητέρας ή και από τα πρώτα χρόνια μετά τη γέννηση, που ζήσαμε κάτω από την επήρεια της μητέρας, της νευρωτικής μητέρας, της ανήσυχης μητέρας.
Αλλά είπα ότι και ένας πατέρας ακόμη μπορεί να επιδράσει. Όταν δηλαδή με τη νευρωτική του κατάσταση δημιουργεί μέσα στο σπίτι αναστάτωση, και αυτό έχει ανάλογες επιπτώσεις στη μητέρα, εν συνεχεία και το παιδί υφίσταται μια ανάλογη κακή επίδραση. Ο Θεός μόνο γνωρίζει πόσοι από μας και πόσο επηρεαστήκαμε από τέτοιου είδους καταστάσεις κατά την εμβρυϊκή μας περίοδο, και φέρουμε μέχρι σήμερα το βάρος τους, και τις οίδε μέχρι πότε θα το φέρουμε.
Πηγή: (Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, Γονείς και παιδιά, τ. Α’, Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 2004, σελ. 21-24 (αποσπάσματα)), Κοινωνία Ορθοδοξίας
Ετικέτες: Αξίες του Γάμου και της Οικογένειας, Ορθοδοξία και Παράδοση, Ορθόδοξη Πνευματικότητα