Διαφορετική η λειτουργία των ίδιων γονιδίων μεταξύ άνδρα και γυναίκας
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι 6.500 γονίδια διαφέρουν στην έκφραση μεταξύ των δύο φύλων
Από «Μαμά Μπαμπάς και Παιδιά»
Οι διαφορές του φύλου ορίζονται σε πολλαπλά επίπεδα. Στα χρωμοσώματα, στις ορμόνες, στα όργανα (που ενδεχομένως υπάρχουν ή ελλείπουν ή εργάζονται διαφορετικά), στη ψυχολογία, σε κάθε έκφραση και πτυχή της ζωής εν τέλει.
Το παρακάτω άρθρο εστιάζει στην εντυπωσιακή ιδιότητα ορισμένων γονιδίων να εκφράζονται, (δηλαδή να ενεργοποιούνται) με διαφορετικό τρόπο στον άντρα από ότι στη γυναίκα. Το ανθρώπινο σώμα μιλά διαφορετική γλώσσα στα δύο φύλα και η έντιμη επιστήμη είναι σε θέση να το καταλάβει και να το διατυπώσει ελεύθερα.
Σύμφωνα λοιπόν με μελέτη, που αφορά το ανθρώπινο γονιδίωμα και την έκφρασή του σε κάθε φύλο,* ο τρόπος που εκφράζονται ορισμένα γονίδια μεταξύ ανδρών και γυναικών διαφέρει. Γιαυτό και υπάρχουν διαφορές στην εκδήλωση των νόσων αλλά και στην ανταπόκριση στις θεραπείες στα δύο φύλα. Αυτή η παρατήρηση θα μπορούσε να έχει βαθιά επίδραση στον τρόπο που εντοπίζουμε και αντιμετωπίζουμε όλες τις ιατρικές καταστάσεις στον άντρα και τη γυναίκα, από την ασθένεια έως τη γονιμότητα.
Οι ρίζες της μελέτης ξεκίνησαν πριν από αρκετά χρόνια, από τους ερευνητές, καθηγητή Shmuel Pietrokovski και Dr Moran Gershoni του Τμήματος Μοριακής Γενετικής του Ινστιτούτου Weizmann στο Ισραήλ, οι οποίοι διατύπωσαν ένα προβληματισμό για τον συχνότητα στην εμφάνιση συγκεκριμένων ασθενειών. Οι μελετητές στην αρχή ασχολήθηκαν με τα γονίδια που ευθύνονται για την υπογονιμότητα των ανδρών, αργότερα όμως επεξέτειναν τις αναλύσεις τους για να συμπεριλάβουν γονίδια που αν και δεν είναι απαραίτητα για τη γονιμότητα, ωστόσο εκφράζονται διαφορετικά σε άνδρες και γυναίκες. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό BMC Biology.1
Οι ερευνητές ανέλυσαν 20.000 διαφορετικά γονίδια, ταξινομώντας τα ανά φύλο και έλεγξαν τις διαφορές στην έκφρασή τους, σε κάθε ιστό του σώματος των εθελοντών. Διαπίστωσαν ότι περίπου 6.500 από αυτά τα γονίδια εκφράζονται περισσότερο σε ένα φύλο, σε τουλάχιστον έναν ιστό του σώματος. Για την αναγνώριση των γονιδίων βασίστηκαν σε προηγούμενο έργο που κατέγραψε την έκφραση του ανθρωπίνου γονιδιώματος και ελήφθη από περίπου 550 ενήλικες εθελοντές δωρητές ιστών.
Εξέτασαν επίσης, για κάθε φύλο, την τάση να συσσωρεύει μεταλλάξεις. Διαπίστωσαν πως εάν μια γενετική μετάλλαξη αφορούσε κυρίως ένα φύλο, ήταν περισσότερο ανεκτή και παρέμενε στον πληθυσμό «Όσο περισσότερο ένα γονίδιο αφορούσε ειδικά ένα φύλο, τόσο λιγότερη επίδραση είχε πάνω του η φυσική επιλογή», είπε ο Dr. Gershoni. «Και μια ακόμη διαφορά: Αυτή η επιλογή ήταν ακόμη πιο αδύναμη όταν αφορούσε τους άνδρες».
Τα βασικά στοιχεία της μελέτης συνοψίζονται στα εξής:
- Οι μελετητές ανέλυσαν τις γενετικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών.
- Ανέλυσαν την έκφραση 20.000 γονιδίων σε ιστούς του σώματος εθελοντών.
- Διαπίστωσαν ότι 6.500 από αυτά τα γονίδια εκφράζονται διαφορετικά σε άνδρες και γυναίκες
- Τα γονίδια που σχετίζονται με την τριχοφυΐα του σώματος εκφράζονται σε μεγάλο βαθμό στο δέρμα των ανδρών σε σύγκριση με τις γυναίκες
- Η γονιδιακή έκφραση για το «χτίσιμο» των μυών ήταν υψηλότερη στους άνδρες ενώ για την αποθήκευση λίπους υψηλότερη στις γυναίκες
- Τα φυλοσύνδετα γονίδια που εκφράζονται στους μαζικούς αδένες (μαστούς) ήταν διπλάσια στις γυναίκες από ότι τους άντρες. Επειδή οι άνδρες διαθέτουν πλήρη αλλά μη λειτουργικό «μαστικό εξοπλισμό», οι ερευνητές θεώρησαν ότι ορισμένα από τα γονίδια μπορεί σε αυτούς να λειτουργούν για την καταστολή της γαλουχίας.
- Γονίδιο που βρέθηκα ενεργό στον εγκέφαλο των γυναικών, πιθανότατα προστατεύει τους νευρώνες τους από τη νόσο του Parkinson η οποία έχει μεγαλύτερη συχνότητα και ποιο πρώιμη εμφάνιση στους άνδρες.
Κάποια από τα ευρήματα της έρευνας ήταν λιγότερο σαφή. Για παράδειγμα, υπήρχαν γονίδια που βρέθηκαν να εκφράζονται μόνο στην αριστερή κοιλία της καρδιάς στις γυναίκες.
Ένα γονίδιο, που σχετίζεται με την πρόσληψη ασβεστίου, έδειξε υψηλά επίπεδα έκφρασης σε νεότερες γυναίκες ενώ η έκφρασή του μειώθηκε απότομα με την ηλικία. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό το γονίδιο που είναι ενεργό ως την εμμηνόπαυση, προστατεύει τις καρδιές των γυναικών, αλλά τελικά οδηγεί σε καρδιακές παθήσεις και οστεοπόρωση όταν σταματήσει η έκφρασή του.
Άλλο γονίδιο δρα στο ήπαρ γυναικών και ρυθμίζει τον μεταβολισμό, οδηγώντας στη γνωστή διαφορά στην επεξεργασία των φαρμάκων μεταξύ γυναικών και ανδρών.
«Το βασικό γονιδίωμα είναι σχεδόν το ίδιο σε όλους μας, αλλά χρησιμοποιείται διαφορετικά σε κάθε ιστό και μεταξύ των ατόμων», είπε ο Dr. Gershoni.
Η μελέτη-συμπεραίνουν οι ερευνητές- τονίζει την ανάγκη για καλύτερη κατανόηση των διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών σε επίπεδο γονιδίων ως προς την πρόκληση μιας νόσου και ως προς την ανταπόκριση στη θεραπεία της».
Ωστόσο η μελέτη στέλνει άλλο ένα ακόμη πιο δυνατό μήνυμα: Τα δύο φύλα δεν διαφέρουν απλά στο γενετικό τους υλικό, στα όργανα και κάποιες λειτουργίες. Ακόμη και τα ίδια γονίδια λειτουργούν στο κάθε φύλο διαφορετικά, δημιουργώντας δύο διαφορετικούς κόσμους και βιολογικές πραγματικότητες! Αυτό είναι πραγματικά συναρπαστικό!
Παραπομπή:
1. https://bmcbiol.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12915-017-0352-z
Πηγές:
2. https://bmcbiol.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12915-017-0352-z