Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να καταρρίψει τα στερεότυπα του φύλου στην απασχόληση.
Και ισοπεδώνει την πραγματικότητα;
Από «Μαμά, Μπαμπάς και Παιδιά»
Ενδιαφέρον προκαλεί πρόσφατη διαφημιστική καμπάνια για την εξάλειψη των στερεοτύπων του φύλου στη ζωή και την εργασία*. Δράση ενταγμένη στην αντίστοιχη Ευρωπαϊκή με τίτλο #EndGenderStereotypes**
Γυναίκα πιλότος, άντρας που χτενίζει τη κόρη του, άλλος που πλέκει, γυναίκα πυροσβέστης. Αυτοί οι χαρακτήρες χρησιμοποιήθηκα για τη κατάρριψη των στερεοτύπων του φύλου. Ενδιαφέρον…
Δεν είχαν φαίνεται οι εμπνευστές της καμπάνιας υπόψιν τις γυναίκες της πατρίδας μας, τις Σπαρτιάτισσες, τις πιλότους της πολεμικής αεροπορίας, εκείνες που πήραν τα όπλα στους απελευθερωτικούς αγώνες, όσες δουλεύουν ταξί, κάνουν βάρδιες σε βραδινά security, είναι αγρότισσες, διευθυντικά στελέχη σε επιχειρήσεις, εφημερεύουν στα επείγοντα ή τις χειρουργικές κλινικές, κρατούν δικηγορικά γραφεία, είναι πολιτικά στελέχη, κρατούν το τιμόνι σε σπίτια με τόσες ευθύνες...
Ούτε τους άντρες που συνεργάζονται με τις συζύγους ή και παλεύουν μόνοι τους με τις οικογενειακές ευθύνες, για να σταθεί το σπίτι τους. Περιποιούνται και φροντίζουν τα παιδιά, γέροντες γονείς, μοιράζονται ευθύνες με τη σύζυγο, μαγειρεύουν, ψωνίζουν καθαρίζουν, έχουν χόμπι ή και βιοπορίζονται από αυτά. Η Ευρώπη για κάποιο λόγο έδωσε βαρύτητα στο να έχουν οι άντρες την άνεση να πλέκουν…. Σκέφτηκαν οι Ευρωπαίοι με παρωχημένα παραδείγματα να καταρρίψουν τα ανύπαρκτα πλέον στερεότυπα στην εργασία.
Η καμπάνια βγήκε για να αισθάνεται κάποιος άνετα να επιλέγει δραστηριότητες που τον εκφράζουν, πέρα από τα στερεότυπα του φύλου. Είναι λογικό να μην υποστηρίζονται τα ανούσια στερεότυπα του φύλου, καθώς καταπιέζουν τον άνθρωπο. Από την άλλη εάν κάποιος θέλει να επιλέξει στη ζωή του κάτι που θεωρείται στερεότυπο είναι ελεύθερος να το κάνει. Η επιλογή οποιασδήποτε δραστηριότητας δεν επηρεάζει το φύλο. Ένας άντρας που μαγειρεύει εξακολουθεί να είναι άντρας και μια γυναίκα ελαιοχρωματιστής δεν παύει να είναι γυναίκα.
Το φύλο είναι σταθερό και αμετάβλητο χαρακτηριστικό, ορίζεται κατά τη σύλληψη και δεν μεταβάλλεται από τις δραστηριότητες. Εξαρτάται από τη χρωμοσωμική σύσταση, τα γεννητικά όργανα, τις ορμόνες, τα ιδιαίτερα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά. Τα δύο φύλα παρά τη διαφορετικότητά τους μπορούν να λειτουργούν επαγγελματικά σωστά στις επιλογές τους και κανείς δεν έχει λόγο να αποκλείεται εξ΄αιτίας του φύλου του.
Εδώ βέβαια πρέπει να διευκρινίσουμε πως όταν τα δύο φύλα λειτουργούν όχι επαγγελματικά αλλά με τα αναπαραγωγικά τους όργανα, τότε οι διαφορετικότητα που εκφράζουν δεν είναι στερεότυπα του φύλου τους, αλλά αποτέλεσμα της ιδιαιτερότητας των οργάνων τους. Συνεπώς η γενετήσια επαφή, η εγκυμοσύνη, η μητρότητα, ο θηλασμός, η ιδιαίτερα στενή σχέση μητέρας και βρέφους, η ψυχοσωματική ενότητα του ανδρόγυνου και των παιδιών τους, η οικογένεια, είναι όλες δραστηριότητες που πηγάζουν από τις βιολογικές τους δυνατότητες και ΔΕΝ είναι στερεότυπα που επιδέχονται διαπραγμάτευσης. Οι δραστηριότητες που επιλέγουμε στη ζωή μας δεν είναι δεσμευτικές για το φύλο, όμως το φύλο μπορεί και ορίζει δικές του αποκλειστικές αυθεντικές συμπεριφορές που δεν είναι ρόλοι ούτε στερεότυπα.
Ποιός επιβεβαιώνεται μέσα από στερεότυπα στην εμφάνιση, στο επάγγελμα, στα χρώματα;
Η καμπάνια #EndGenderStereotypes υποστηρίζει πως θέλει να καταργήσει τα άνευ περιεχομένου στερεότυπα των φύλων. Ζητείται να «αμφισβητηθούν οι συμβατικές αντιλήψεις, να ανοίξει το μυαλό, να ισορροπήσουν τα φύλα στο χώρο εργασίας, να χρησιμοποιηθούν στην εργασία όλες οι δυνατότητες της “ποικιλότητας”». Γιατί; Γιατί απασχολεί την Ευρώπη κάποιοι άντρες να χτενίζουν τις κόρες τους και να πλέκουν πουλόβερ; Ή να γίνονται οι γυναίκες πιλότοι; (Φυσικά όσες θέλουν και μπορούν ήδη γίνονται..) Τί ακριβώς εννοούν καθώς ζητούν αμφισβήτηση και μέχρι πού θα φτάσει; Θα αμφισβητηθούν μόνο οι ρόλοι και τα στερεότυπα ή και οι σταθερές βιολογικές συμπεριφορές; Μήπως η Ευρώπη θέλει να αμφισβητήσει τους αδιαπραγμάτευτους ρόλους του βιολογικού φύλου και τα ίδια τα φύλα;
Η διαφημιστική καμπάνια αμφισβητεί τα στερεότυπα -χρώματα, παιχνίδια, ενασχόληση-, αλλά μόνον όταν εκφράζονται από την «παραδοσιακή» μερίδα της κοινωνίας, που καθώς απέδειξε τα έχει ήδη καταργήσει. Γιατί δεν ζητά την κατάργησή τους και από τις ομάδες που «επιλέγουν» τη σεξουαλική τους συμπεριφορά; Τις γνωστές μας ΛΟΑΤΚΙ ομάδες; Είναι σε όλους γνωστό πως οι ΛΟΑΤΚΙ ομάδες αγκιστρώνονται στα στερεότυπα του φύλου για να εδραιώσουν τη νέα τους ταυτότητα. Ροζ και κόκκινα προκλητικά ρούχα, γόβες, μακιγιάζ, ιατρικές παρεμβάσεις, ενασχόληση αντρών με γυναικεία επαγγέλματα (παραμύθια σε παιδιά) και αντίστοιχες επιλογές- αντρικού τύπου- από βιολογικές γυναίκες. Τί άλλο είναι αυτό από επιβεβαίωση μιας σεξουαλικής επιλογής μέσω χρήσης στερεοτύπων;
Τί άλλο είναι η εμμονή των ΛΟΑΤΚΙ ομάδων στον ομόφυλο «γάμο» παρεκτός από μια αναζήτηση επιβεβαίωσης μέσω ενός ακόμη στερεότυπου, του γάμου; Θα ερωτήσετε: «Είναι ο γάμος στερεότυπο»; Ναι. Εάν ο γάμος δεν είναι χριστιανικός Ορθόδοξος είναι στερεότυπο, είναι ένα κοινωνικό συμβόλαιο και τίποτα παραπάνω. Η πολιτεία βέβαια δίνει το δικαίωμα στους μη πιστούς να πραγματοποιήσουν μια νόμιμη ομόφυλη συμβίωση μέσω του συμφώνου συμβίωσης, με πλήρη νομικά δικαιώματα. Γιατί επιμένουν οι ΛΟΑΤΚΙ+ ομάδες στο να χαρακτηρισθεί η συμβίωσή τους ως «γάμος»; Τί αλλάζει στη πράξη πέρα από ένα άκουσμα; Γιατί υποστηρίζεται τόσο φανατικά από την Ευρώπη η διεκδίκηση ενός στερεοτύπου;
Ακόμη, τί άλλο από αναζήτηση επιβεβαίωσης μέσα από στερεότυπο είναι η λεγόμενη απόκτηση από το ομόφυλο ζεύγος «δικών του» παιδιών και «οικογένειας» ; Πώς αποκτούν δικά τους παιδιά και δική τους οικογένεια δύο άτομα του ιδίου φύλου και γιατί διεκδικούν δημόσια να ζήσουν μέσα σε αυτό το στερεότυπο - ψέμα;
Πέρα των ανωτέρω, με τη καμπάνια αυτή προσβάλλεται η μητρότητα, η οικογένεια και δεν αποδίδεται τιμή στα ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά του γυναικείου φύλου. Πώς αλλιώς ερμηνεύεται ότι η καμπάνια προβληματίζεται που «το 44% των Ευρωπαίων πιστεύουν πως ο ουσιαστικότερος ρόλος για τη γυναίκα είναι η οικογένειά της» και γιατί αυτό πρέπει να καταρριφθεί; Εάν ήθελε η Ευρώπη να ενισχύσει την γυναίκα και την οικογένεια, θα επεδίωκε όχι μόνο να αυξηθεί αυτό το ποσοστό, αλλά να τιμηθεί η οικιακή ενασχόληση και να υποστηριχθεί η εμπλοκή του άντρα με την οικογένεια. Αντ΄αυτών, ο στόχος είναι να καταφέρουν τη γυναίκα να φύγει ακόμη περισσότερο από το σπίτι και τα παιδιά της, δίνοντας όλη της την ενεργητικότητά της σε εξουθενωτικά επαγγέλματα, καθώς της υποδεικνύουν πως μόνο αυτά αξίζουν την αναγνώριση ως μη σεξιστικά… Και συγχρόνως να ασχολείται ο άντρας με άσχετα πράγματα, με τα οποία ούτε οι γυναίκες προφταίνουν να ασχοληθούν στις μέρες μας, τύπου «πλεκτικής»….
Με λίγα λόγια, η κατάργηση των στερεότυπων του φύλου μέσω ευρωπαϊκών παρεμβάσεων, δεν υποκινείται από πραγματικό ενδιαφέρον, ούτε για την άνεση στην επαγγελματική δραστηριότητα. Αυτό είναι η πρόφαση. Δεν οργανώνεται η καμπάνια για να πλέκει ο άντρας….Ο σκοπός είναι να αμφισβητηθούν οι ουσιαστικοί ρόλοι του φύλου που σχετίζονται με την οικογένεια, να απομακρυνθεί και άλλο η μητέρα από τα παιδιά της, να αποπροσανατολιστεί ο άντρας στους στόχους του και να δημιουργηθεί σύγχυση ρόλων.
- Η καμπάνια σπέρνει τα ζιζάνια πως η μητρότητα, η πατρότητα, ο γάμος, η οικογένεια είναι στερεότυπα, μπορεί να ισοπεδωθούν, να απονεμηθούν οι ρόλοι εξίσου στα βιολογικά φύλα, και γιατί όχι να παραχωρηθούν και στα ομόφυλα ζεύγη, όπως παραχωρείται ένα πουλόβερ για πλέξιμο…
- Ακόμη πως η έκφραση θηλυκότητας ή και ανδρισμού είναι κακές επιλογές, αφού συντηρούν τις σεξιστικές διαφορές που όμως επιτρέπονται σε όσους αμφισβητούν τη βιολογική τους πραγματικότητα.
- Επιπλέον, η απασχόληση της γυναίκας με τα παιδιά της και το σπίτι της είναι μειονεκτική και η εργασία της υστερεί εάν δεν καταρρίπτει τα σεξιστικά στερεότυπα. Η γυναίκα ολοκληρώνεται εάν κάνει πέρα την οικογένειά της για μία εργασία υψηλών προδιαγραφών.
Δεν είμαστε εδώ για να κατευθύνουμε επαγγελματικά, ούτε να κάνουμε υποδείξεις για τον τρόπο ζωής κανενός. Ας πορευθεί ο καθένας σύμφωνα με τα χαρίσματα, τις δυνατότητες, τις ευκαιρίες και τις ανάγκες του. Όμως ας μή παραβιάζουμε τη φύση και τις προδιαγραφές μας, και ας μην περιφρονούμε τις θαυμαστές και μοναδικές δυνατότητες που μας έχει χαρίσει ο Θεός.
_____________________________
Παραπομπές
* https://www.kathimerini.gr/society/562311439/apo-ti-nipiaki-ilikia-xekinaei-i-isotita/
**https://end-gender-stereotypes.campaign.europa.eu/index_en